GS. Phạm Minh Hạc – Làm giáo dục là làm khoa học

 

  

Trong buổi trò chuyện thân mật với đoàn thăm hỏi sức khỏe của Viện, GS. Phạm Minh Hạc kể lại rằng Viện nghiên cứu Khoa học giáo dục được thành lập năm 1961 dựa trên đề xuất của Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên. Trong thời kỳ đầu, Thứ trưởng Võ Thuần Nho trực tiếp lãnh đạo Viện, và hoạt động điều hành do Phó Viện trưởng Nguyễn Sỹ Tỳ đảm nhiệm. Nhiệm vụ chính của Viện trong giai đoạn này là xây dựng đề án cải cách giáo dục dựa trên tổng kết kinh nghiệm xây dựng giáo dục từ 1945 đến 1960. Bên cạnh đó là sửa đổi chương trình, sách giáo khoa phù hợp giai đoạn mới, đồng thời bước đầu nghiên cứu một số vấn đề lý luận về Tâm lý học – Giáo dục học Macxit.

  

Nhìn lại cả quá trình, Viện Khoa học giáo dục giữ vai trò xứng đáng trong sự phát triển của nước nhà. Hoạt động đề xuất chính sách cũng như hoạt động nghiên cứu khoa học đều được coi là những nhiệm vụ quan trọng của Viện. Các bộ môn từ lớp 1 đến lớp 12 được chú trọng nghiên cứu. Phương pháp giảng dạy các bộ môn được coi trọng, nghiên cứu lý luận gắn liền với thực tiến nhà trường, thực tiễn của nhà trường gắn liền với hoạt động giảng dạy, hiệu quả quá trình giảng dạy được thể hiện ở kết quả các kỳ thi trong nước và quốc tế. Ở trong nước, chúng ta thực hiện phổ cập giáo dục, đồng thời bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp. Ở các cuộc thi quốc tế, chúng ta đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, đối sánh với sự phát triển kinh tế, những thành tựu giáo dục đạt được là đáng trân trọng. Điều đó không chỉ thể hiện đường lối phát triển giáo dục đúng đắn của đất nước mà còn thể hiện nỗ lực của cả hệ thống giáo dục, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của Viện Khoa học giáo dục.

 

Xuất phát từ ý tưởng của Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên, các thế hệ Lãnh đạo Bộ, Lãnh đạo Viện đều quan tâm đến khoa học giáo dục, đều coi việc làm giáo dục là làm khoa học. Ở giai đoạn này, các hoạt động hợp tác quốc tế giúp nâng cao chất lượng nghiên cứu. Đội ngũ cán bộ khoa học có nhiều hoạt động tiếp thu, đúc kết kinh nghiệm khoa học giáo dục của các nước trên thế giới đặc biệt từ Liên Xô, Đức, khối các nước xã hội chủ nghĩa, từ các chuyên gia của UNESCO Bangkok, Nhật Bản. Đồng thời, kết hợp nghiên cứu thực tiễn nhằm đề xuất các phương án vận dụng phù hợp nhất với điều kiện lúc đó. Bài học GS chỉ ra là dù có phát triển theo hướng độc tập nhưng chúng ta vẫn phải quan tâm và học hỏi kinh nghiệm phát triển giáo dục của các quốc gia trên thế giới. Trong bối cảnh hiện nay, sự thay đổi giáo dục diễn ra rất nhanh chóng thì bài học này vẫn có giá trị. Và khi nghĩ đến nghiên cứu khoa học giáo dục, Bộ cần nhắc đến Viện Khoa học giáo dục Việt Nam.

 

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Viện, GS. Phạm Minh Hạc gửi lời chúc thân ái tới tất cả đội ngũ cán bộ Viện sức khỏe, hạnh phúc, đạt nhiều thành công tốt đẹp trong nghiên cứu đường lối, chính sách, và các hoạt động trong ngành giáo dục chúng ta để Viện ngày càng có tiếng nói quan trọng trong sự phát triển giáo dục của đất nước.

 

Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2021