Mục lục Tạp chí Khoa học giáo dục số 131

10/08/2017 16:55 GMT+7
Mục lục và tóm tắt Tạp chí Khoa học giáo dục số 131, tháng 8 năm 2016

NGHIÊN CỨU LÍ LUẬN: 
1. Mạc Văn Trang. Bạo lực học đường nhìn từ khía cạnh tâm lí 
     Tóm tắt: Bài viết phân tích các vấn đề về bạo lực học đường dưới góc nhìn từ khía cạnh tâm lí học. Theo tác giả, hành vi bạo lực học đường nói chung là hành vi của một cá nhân hay nhóm học sinh cố ý dùng sức mạnh để tác động đến cá nhân hay nhóm học sinh khác, gây cho họ những tổn thương về thể xác, tâm lí… Vì vậy, các nhà giáo dục cần nhận diện các loại hành vi bạo lực học đường với tính chất và mức độ tâm lí nghiêm trọng khác nhau để có giải pháp xử lí phù hợp.
     Từ khóa: Bạo lực học đường; tâm lí; hành vi bạo lực.
2. Thái Văn Thành. Mô hình nhân cách Trưởng bộ môn trường đại học trước bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
     Tóm tắt: Bộ môn là đơn vị chuyên môn về đào tạo, khoa học và công nghệ của trường đại học, chịu trách nhiệm về học thuật trong các hoạt động đào tạo, khoa học và công nghệ. Trưởng bộ môn có vai trò to lớn trong việc xây dựng, phát triển bộ môn đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, góp phần thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới giáo dục đại học. Bài viết bàn về mô hình nhân cách Trưởng bộ môn trường đại học. Trong bài, tác giả phân tích rõ mô hình nhân cách Trưởng bộ môn trường đại học gồm các đặc trưng: Nhà giáo, nhà khoa học, nhà quản lí, lãnh đạo, nhà hoạt động xã hội và cung ứng dịch vụ giáo dục, khoa học, công nghệ cho cộng đồng và là nhà hội nhập quốc tế về giáo dục đại học.
     Từ khóa: Mô hình nhân cách; trưởng bộ môn; bộ môn; trường đại học. 
3. Hoàng Hòa Bình. Năng lực và ứng dụng kết quả nghiên cứu năng lực vào xây dựng chương trình môn học, đổi mới mô hình sách giáo khoa, phương pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập của học sinh
     Tóm tắt: Năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ tố chất sẵn có và quá trình học tập, rèn luyện cho phép con người thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn trong những điều kiện cụ thể. Hai đặc trưng cơ bản của năng lực là: 1/ Được bộc lộ qua hoạt động; 2/ Đảm bảo hoạt động có hiệu quả, đạt kết quả mong muốn. Bài viết trình bày một số vấn đề lí luận về năng lực và ứng dụng kết quả nghiên cứu năng lực vào xây dựng chương trình môn học, biên soạn sách giáo khoa, đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá kết quả học tập của học sinh. 
     Từ khóa: Năng lực;chương trình môn học; sách giáo khoa; phương pháp dạy học; đánh giá kết quả học tập.
4. Nguyễn Đức Minh. Phát triển chương trình giáo dục phổ thông phù hợp với học sinh khuyết tật, học sinh dân tộc thiểu số và học sinh giáo dục thường xuyên
     Tóm tắt: Chương trình giáo dục phổ thông được xây dựng dành cho học sinh trong độ tuổi học theo quy định của Luật Giáo dục. Khi học theo chương trình chung, học sinh khuyết tật, học sinh dân tộc thiểu số và học sinh giáo dục thường xuyên sẽ gặp những khó khăn do đặc điểm riêng về phát triển tâm, sinh lí và văn hóa, ngôn ngữ. Để đảm bảo công bằng về cơ hội tham gia giáo dục cho mọi học sinh, nhiều nước trên thế giới và Việt Nam đã thực hiện điều chỉnh chương trình giáo dục phổ thông và xây dựng chương trình hỗ trợ giáo dục dành cho các đối tượng này. 
     Từ khóa: Chương trình giáo dục phổ thông; chương trình giáo dục hỗ trợ; học sinh khuyết tật; dân tộc thiểu số; giáo dục thường xuyên.
5. Phan Trọng Ngọ. Năng lực giáo dục học sinh của giáo viên trung học phổ thông
     Tóm tắt: Ngày nay, xu hướng chung trong nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng và phát triển năng lực giáo dục là tiếp cận theo năng lực thực hiện, gắn với các hoạt động giáo dục của người giáo viên. Năng lực giáo dục học sinh của giáo viên là năng lực phức hợp, tổ hợp các năng lực đáp ứng những hoạt động cụ thể trong việc giáo dục học sinh. Để nâng cao năng lực giáo dục cho giáo viên trung học phổ thông hiện nay, hai nhóm biện pháp cần cấp thiết triển khai là: Nhóm biện pháp tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên về phẩm chất, năng lực sư phạm, trình độ chuyên môn; Nhóm biện pháp tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh.
    Từ khóa: Năng lực; năng lực giáo dục học sinh; giáo viên; trung học phổ thông. 
6. Cao Thị Hà, Nguyễn Thị Quốc Hòa. Một số quan điểm về tư duy bậc cao trong dạy học ở trường phổ thông
     Tóm tắt: Tư duy bậc cao là sự kết hợp các loại hình tư duy, trong đó nổi bật là tư duy phê phán, tư duy sáng tạo và siêu nhận thức. Quá trình rèn luyện các thành tố của tư duy bậc cao không thể tách rời mà phải kết hợp với nhau trong các tình huống dạy học. Giáo viên cần tận dụng và tạo ra các cơ hội thuận lợi để giúp học sinh phát triển tư duy bậc cao. Bên cạnh việc cung cấp tri thức cho người học, nhà trường cần dạy cách học và cách tư duy để đào tạo được đội ngũ nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của xã hội.
     Từ khóa: Tư duy bậc cao; dạy học; trường phổ thông; giải quyết vấn đề.
7. Phạm Minh Mục, Đỗ Long Giang, Nguyễn Trọng Dần, Trần Thị Thư. Giáo dục công dân toàn cầu - một nhiệm vụ cấp thiết hiện nay
     Tóm tắt: Giáo dục công dân toàn cầu đang là xu thế chung và là một trong các mục tiêu quan trọng của nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, trên cơ sở của mục tiêu giáo dục công dân toàn cầu, Việt Nam cần xây dựng chương trình giáo dục công dân toàn cầu với các nội dung cụ thể và tiến hành tổ chức thực hiện thông qua việc lồng ghép trong chương trình giáo dục nhà trường hoặc tích hợp trong các môn học một cách phù hợp, hiệu quả. Bài viết với mục đích mô tả một số vấn đề lí luận về giáo dục công dân toàn cầu nhằm đề xuất hướng xây dựng chương trình giáo dục công dân toàn cầu tại Việt Nam bao gồm mục tiêu, nội dung, cách thức tổ chức và đánh giá kết quả giáo dục công dân toàn cầu.
     Từ khóa: Giáo dục; công dân toàn cầu; chương trình giáo dục.
8. Nguyễn Thành Quang,  Nguyễn Văn Thà. Khai thác vẻ đẹp về tính thống nhất của toán học thông qua giải một số bài toán hình học phẳng bằng phương pháp đại số hóa
     Tóm tắt: Phương pháp đại số hóa một số bài toán hình học theo hướng khai thác vẻ đẹp thống nhất của toán học nhằm động cơ gợi mở, tạo hứng thú, xây dựng lòng tin trong học tập để phát huy tối đa năng lực sáng tạo cho học sinh. Cùng với cách giải toán bằng hình học truyền thống, học sinh cần được hướng dẫn để giải toán hình học bằng phương pháp đại số hóa cùng những kĩ năng chuyển đổi một bài toán từ lĩnh vực này thành một bài toán của lĩnh vực khác trong sự thống nhất trọn vẹn của toán học. Từ đó, kích thích tính tò mò và sáng tạo, góp phần nâng cao kĩ năng tiếp cận giải quyết vấn đề trong học tập môn Toán cũng như trong cuộc sống cho học sinh.
     Từ khóa: Toán học; bài toán Hình học phẳng; phương pháp Đại số hóa.
9. Lương Việt Thái, Nguyễn Thị Thanh Thủy. Một số vấn đề về tích hợp, phát triển các năng lực chung trong sách giáo khoa Khoa học tiểu học
     Tóm tắt: Bài viết phân tích một số vấn đề về việc tích hợp, phát triển các năng lực chung trong sách giáo khoa Khoa học ở tiểu học. Trong bài, tác giả đề xuất cấu trúc bài học trong sách giáo khoa Tìm hiểu Tự nhiên và phát triển năng lực chung qua bài học. Theo tác giả bài viết, sách giáo khoa đóng vai trò quan trọng trong quá trình dạy học. Do vậy, cần quan tâm tới việc tích hợp, phát triển các năng lực chung trong sách giáo khoa các môn học. Có các mức độ cũng như cách thức khác nhau để tích hợp, phát triển các năng lực chung trong môn Tìm hiểu Tự nhiên ở tiểu học. Cần phân tích cụ thể ở mỗi chủ đề, bài học để xác định các mức độ, cách thức phù hợp thể hiện các năng lực chung.  
     Từ khóa: Tích hợp; năng lực chung; sách giáo khoa; khoa học; Tìm hiểu Tự nhiên; tiểu học.
10. Nguyễn Trung Thanh. Dạy học theo định hướng Thuyết Đa trí tuệ
     Tóm tắt: Nội dung bài viết trình bày về vấn đề dạy học theo định hướng tiếp cận Thuyết Đa trí tuệ: Quan niệm, nguyên tắc và tiến trình tổ chức dạy một bài học. Tổ chức dạy học theo Thuyết Đa trí tuệ như một kênh để thực hiện sự phân hóa trong dạy học. Trong đó, giáo viên giữ vai trò là người hướng dẫn, tổ chức điều khiển hoạt động học, khởi xướng các mối quan hệ giáo viên và học sinh, giữa học sinh với học sinh. Tùy theo nội dung bài học và biểu hiện về khả năng học tập của cá nhân và nhóm học sinh, giáo viên lựa chọn nhiều hình thức tổ chức dạy học khác nhau, tạo ra cơ hội cho học sinh được học theo năng lực, được giao tiếp và chung sức; được giải quyết vấn đề một cách độc lập; được thể hiện những hiểu biết và cảm nhận của mình.
     Từ khóa: Thuyết Đa trí tuệ; giáo viên; năng lực; học sinh.
11. Nguyễn Thị Thu Hà. Quản lí giáo dục kĩ năng sống cho sinh viên các trường đại học theo tiếp cận chức năng quản lí
     Tóm tắt: Nội dung bài viết trình bày về vấn đề quản lí giáo dục kĩ năng sống cho sinh viên các trường đại học theo tiếp cận chức năng quản lí. Giáo dục kĩ năng sống được xác định là một phần không thể thiếu trong chương trình đào tạo của nhà trường các cấp. Tuy nhiên, hiện nay, quản lí giáo dục kĩ năng sống cho sinh viên các trường đại học hiện chưa được quan tâm nhiều. Nghiên cứu này dựa trên tiếp cận các chức năng quản lí cơ bản để xác định các nội dung quản lí giáo dục kĩ năng sống cho sinh viên nhằm làm cho quá trình giáo dục kĩ năng sống được vận hành một cách đồng bộ, hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống nói riêng và giáo dục toàn diện sinh viên nói chung trong nhà trường đại học trong bối cảnh hiện nay.
     Từ khóa: Kĩ năng sống; quản lí giáo dục; sinh viên. 
12. Vũ Thị Quỳnh. Dân chủ hóa - yếu tố căn bản trong xây dựng văn hóa nhà trường
     Tóm tắt: Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là công việc hệ trọng của quốc gia. Đổi mới không chỉ liên quan đến bản thân nền giáo dục mà còn liên quan đến tương lai và khả năng phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa của dân tộc Việt Nam. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI của Đảng về đổi mới giáo dục đã bước đầu tạo nên những niềm hi vọng mới cho toàn xã hội. Để đưa Nghị quyết vào cuộc sống, trước hết cần thấm nhuần sâu sắc nội dung và tinh thần dân chủ của Nghị quyết. Có thể xem đây là một trong những điểm quan trọng thể hiện rõ sự đổi mới tư duy của Đảng ta về giáo dục và đào tạo. Theo đó, dân chủ là một trong những mục tiêu, phương thức, động lực cơ bản của việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam. Trong nhà trường, dân chủ hóa trở thành một động lực không thể thiếu trong xây dựng văn hóa nhà trường. 
     Từ khóa: Dân chủ; văn hóa nhà trường; giáo dục.
13. Nguyễn Xuân Ninh. Xây dựng môi trường văn hóa chất lượng ở trường cao đẳng nghề
      Tóm tắt: Chất lượng đào tạo ở trường cao đẳng nghề muốn được bền vững cần phải xây dựng văn hóa chất lượng. Xây dựng và phát triển văn hóa chất lượng là tạo ra những giá trị và những đặc điểm, ưu thế riêng và làm lan tỏa khái niệm văn hóa chất lượng và những tác dụng của nó để tác động vào việc thực hiện công việc của các cá nhân, tập thể. Khi văn hóa chất lượng được đặt đúng vị trí, mọi hoạt động của các thành viên, tổ chức đều hướng đến chất lượng, uy tín và thương hiệu của trường cao đẳng nghề sẽ được khẳng định. Xây dựng môi trường văn hóa chất lượng là một quá trình dài lâu. Do đó, cần phải duy trì việc triển khai thực hiện để đạt các chuẩn mực chất lượng trong suốt quá trình đào tạo của nhà trường.
     Từ khóa: Trường cao đẳng nghề; văn hóa chất lượng; giảng viên.
14. Lê Chi Lan. Xu hướng thay đổi chương trình đào tạo khối ngành Kinh tế ở các trường đại học
    Tóm tắt: Nội dung bài viết trình bày về xu hướng thay đổi chủ trương đào tạo khối ngành kinh tế ở các trường đại học. Việc thay đổi chương trình đào tạo theo yêu cầu tuyển dụng của thị trường lao động là một quy luật tất yếu của xu hướng phát triển giáo dục.Vì vậy, một số cơ sở đào tạo đại học đã tiến hành thay đổi chương trình đào tạo. Mục tiêu của việc thay đổi này nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của người sử dụng lao động. Nghiên cứu đã tiến hành phân tích sự thay đổi chương trình đào tạo đại học khối ngành kinh tế nhằm nhận diện xu hướng thay đổi chương trình đào tạo đại học nói chung và của ngành Kinh tế nói riêng, từ đó rút ra kết luận và khuyến nghị để các nhà quản lí và giảng viên có thể tham khảo khi thay đổi hoặc cập nhật chương trình đào tạo theo hướng tiếp cận nhu cầu xã hội. 
     Từ khóa: Chương trình đào tạo; đại học; kinh tế. 
15. Nguyễn Thế Dũng. Vận dụng hình thức module dạy học và webquest để tổ chức nội dung dạy học trên một khóa học trực tuyến 
    Tóm tắt: Quá trình dạy và học trên B-learning được xem như một quá trình tìm kiếm, khám phá, thu nhận từ nhiều nguồn tri thức khác nhau, trong đó đáng kể là internet, dưới sự hướng dẫn của người dạy và sự tương tác giữa những người học với nhau, giữa người học với môi trường học tập. Những đặc trưng cơ bản của module dạy học cũng chính là các đặc trưng của một khóa học trực tuyến cần có: Tính trọn vẹn, độc lập; Tính cá biệt; Tính tích hợp và phát triển; Tính tự kiểm tra, đánh giá. Hình thức module dạy học, WebQuest hay một khóa học trực tuyến đều hướng đến quá trình học tập. Vì vậy, vận dụng phương pháp dạy học WebQuest và hình thức module dạy học vào việc thiết kế và tổ chức dạy học trên khóa học trực tuyến là hoàn toàn hợp lí và xác đáng.
     Từ khóa: Khóa học trực tuyến; WebQuest; hình thức dạy học. 
16. Phạm Thị Bích Đào,Vũ Thị Minh Nguyệt. Vận dụng mô hình 5E thiết kế chủ đề tích hợp liên môn trong tài liệu học tập môn Khoa học tự nhiên nhằm phát triển năng lực học sinh
     Tóm tắt: Tài liệu học tập là các tài liệu phục vụ cho việc học tập của học sinh, bao gồm sách giáo khoa, sách bài tập và các tài liệu tham khảo. Bài viết đề xuất vận dụng mô hình dạy học 5E để thiết kế chủ đề tích hợp liên môn trong tài liệu học tập môn Khoa học tự nhiên cấp Trung học cơ sở theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
Từ khóa: Mô hình 5E; tài liệu học tập; khoa học tự nhiên; tích hợp liên môn.
17. Nguyễn Hữu Tuyến. Một số đặc điểm của hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học môn Toán ở trường trung học cơ sở
     Tóm tắt: Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là một nội dung chính thức trong chương trình giáo dục phổ thông mới được thực hiện ngoài chương trình các môn học với năm đặc trưng cơ bản đó là: Tính tích hợp, hình thức đa dạng, huy động nhiều lực lượng tham gia, phát huy tính tích cực, kinh nghiệm và hiệu quả trong học tập. Trong bài viết, tác giả trình bày một số đặc điểm của hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học môn Toán ở trường trung học cơ sở thông qua việc thiết kế ví dụ minh họa cho các đặc điểm trên. Việc tổ chức tốt hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học môn Toán ở trường phổ thông sẽ góp phần thực hiện thành công công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục hiện nay.
     Từ khóa: Hoạt động, hoạt động trải nghiệm sáng tạo, dạy học môn Toán, trung học cơ sở.
18. Lã Phương Thúy. Dạy học thơ Nôm Đường luật ở trung học phổ thông theo đặc trưng thi pháp thể loại nhằm phát triển năng lực học sinh
     Tóm tắt: Trong lịch sử văn học Việt Nam, thơ Nôm Đường luật có vị trí quan trọng bởi những đóng góp to lớn của nó đối với sự phát triển của văn học dân tộc về cả hai phương diện: thực tiễn sáng tác và ý nghĩa lí luận. Nội dung bài viết đề cập tới vấn đề dạy học thơ Nôm Đường luật ở trung học phổ thông theo đặc trưng thi pháp thể loại nhằm phát triển năng lực học sinh. Trong đó, tác giả đã đưa ra một số phương pháp dạy học thơ Nôm Đường luật ở trung học phổ thông theo đặc trưng thi pháp thể loại nhằm phát triển năng lực học sinh như: Hướng dẫn học sinh đọc, hướng dẫn học sinh cắt nghĩa, chú giải sâu; dạy học thơ Nôm Đường luật theo hướng dạy học tích hợp, dạy học thơ Nôm Đường luật theo các chủ đề đặc trưng riêng của thể loại, sử dụng các biện pháp dạy học phát hiện.
     Từ khóa: Thơ Nôm Đường luật; thi pháp; dạy học tích hợp; dạy học chủ đề.

NGHIÊN CỨU THỰC TIỄN GIÁO DỤC:
19. Phan Văn Nhân. Thực trạng nghiên cứu khoa học quản lí giáo dục
     Tóm tắt: Bài viết trình bày một số kết quả nghiên cứu về thực trạng nghiên cứu khoa học quản lí giáo dục. Kết quả nghiên cứu chỉ ra những hạn chế trong nghiên cứu, những cơ sở lí luận về quản lí giáo dục, những cơ sở thực tiễn quản lí giáo dục và áp dụng những kết quả nghiên cứu vào thực tiễn quản lí giáo dục. Từ những thực trạng và bất cập nói trên, các nhà nghiên cứu và quản lí giáo dục có những cơ sở thực tiễn, đề xuất những giải pháp phát triển bộ môn Khoa học quản lí giáo dục, đáp ứng kịp thời sự nghiệp đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục của nước nhà.
     Từ khóa: Thực trạng; nghiên cứu khoa học; quản lí giáo dục.
20. Sái Công Hồng. Đánh giá tương quan giữa điểm thi đánh giá năng lực và kết quả học tập năm học lớp 12
     Tóm tắt: Hiện nay, các quốc gia khác nhau có phương thức tuyển chọn người học vào học bậc đại học khác nhau. Trong đó, phương thức xét tuyển các kết quả học tập trước đó và kết quả kì thi đánh giá năng lực được áp dụng phổ biến ở các nước tiên tiến. Năm 2015, Việt Nam bắt đầu áp dụng hình thức tuyển sinh đại học dựa trên điểm thi tốt nghiệp Trung học phổ thông, đồng thời Đại học Quốc gia Hà Nội lần đầu tiên tổ chức thi tuyển sinh bằng bài thi đánh giá năng lực. Qua vấn đề nghiên cứu về mối tương quan giữa điểm thi đánh giá năng lực và kết quả học tập năm học lớp 12 cho thấy đây là bài thi đánh giá toàn diện năng lực của thí sinh, tránh hiện tượng học lệch, học tủ, đảm bảo công bằng khách quan nhất trong các hình thức đánh giá hiện nay.
     Từ khóa: Đánh giá; đánh giá năng lực; điểm thi; kết quả học tập lớp 12; kì thi trung học phổ thông.
21. Trần Thị Thái Hà, Ngô Thị Thanh Tùng. Khảo sát mức độ hài lòng của sinh viên đối với dịch vụ giáo dục đại học
     Tóm tắt: Sự hài lòng của người sử dụng dịch vụ từ lâu đã được coi là thước đo chất lượng của nhà cung cấp dịch vụ. Khảo sát mức độ hài lòng của sinh viên đối với dịch vụ giáo dục đại học là một cách tiếp cận mới nhưng nhanh chóng phổ biến để đo lường và đánh giá chất lượng dịch vụ giáo dục đại học. Bài viết này trình bày kết quả nghiên cứu mới được thực hiện về đo lường sự hài lòng của sinh viên đối với dịch vụ giáo dục đại học, thông qua khảo sát sinh viên tại các trường đại học và cao đẳng ở 3 tỉnh thuộc 3 vùng Bắc, Trung và Nam. Kết quả nghiên cứu trình bày trong bài viết cho thấy sinh viên hài lòng đối với dịch vụ giáo dục đại học ở mức độ trung bình. Sự hài lòng đối với dịch vụ giáo dục đại học là khác nhau giữa sinh viên năm đầu và năm cuối và sự hài lòng đối với từng lĩnh vực của dịch vụ giáo dục đại học cũng khác nhau. Các thông tin thu được từ nghiên cứu cung cấp một góc nhìn mới đối với chất lượng giáo dục đại học và rất hữu ích cho việc tham khảo nâng cao chất lượng dịch vụ.
     Từ khoá: Sự hài lòng của sinh viên; đo lường sự hài lòng; giáo dục đại học.
22. Phạm Thị Hồng Hạnh. Dạy học xác suất và thống kê cho sinh viên ngành Kế toán ở các trường cao đẳng công nghiệp theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp
     Tóm tắt: Bài viết đưa ra quan niệm về năng lực nghề Kế toán, một số thành tố năng lực nghề Kế toán được hình thành và phát triển thông qua dạy học Xác suất và Thống kê; trình bày một số biện pháp phát triển năng lực nghề Kế toán thông qua giảng dạy môn Xác suất và Thống kê ở các trường cao đẳng Công nghiệp.
Từ khóa: Năng lực nghề Kế toán, Xác suất và Thống kê, sinh viên ngành Kế toán.
23. Lê Minh Hiệp. Biện pháp nâng cao chất lượng đào tạo ở Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Đà Nẵng
     Tóm tắt: Với xu thế toàn cầu hóa hiện nay và trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang hội nhập một cách mạnh mẽ, chất lượng đào tạo của các trường đại học bên cạnh việc đạt được mục tiêu, sứ mạng của nhà trường cần hướng đến đạt chất lượng theo mốc chuẩn về kiểm định chất lượng của khu vực và thế giới. Để đảm bảo chất lượng đào tạo của nhà trường đòi hỏi các trường đại học ngoại ngữ trong đó có Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Đà Nẵng cần đổi mới và áp dụng đồng bộ các biện pháp cơ bản, trong đó, đổi mới phương thức quản lí đào tạo với việc áp dụng mô hình quản lí chất lượng là giải pháp cơ bản nhất nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường.
     Từ khóa: Biện pháp; nâng cao chất lượng đào tạo; chương trình đào tạo.
24. Phạm Thị Phương Huyền. Phát triển chương trình đào tạo - vấn đề cấp thiết hiện nay của khoa Ngữ văn ở Trường Đại học Tây Bắc
     Tóm tắt: Trước yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, khoa Ngữ văn của Trường Đại học Tây Bắc cần thiết phải phát triển chương trình đào tạo theo định hướng tiếp cận năng lực người học, với những giải pháp cụ thể: Một là, điều chỉnh lại cấu trúc chương trình khung; Hai là, giảm thời lượng kiến thức cơ sở ngành và kiến thức chuyên ngành; Ba là, tăng thời lượng kiến thức nghiệp vụ sư phạm và thực tập chuyên môn.
     Từ khóa: Phát triển chương trình, khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tây Bắc.
25. Lê Phú Thắng. Thực trạng công tác quản lí hoạt động tự học của lưu học sinh Lào tại Trường Hữu nghị T78
     Tóm tắt: Trường Hữu Nghị T78 có nhiệm vụ chủ yếu là đào tạo dự bị tiếng Việt cho lưu học sinh nước ngoài (trong đó lưu học sinh Lào chiếm số đông), giúp các em có đủ kiến thức cơ bản và các kĩ năng tiếng Việt để vào học các trường đại học ở Việt Nam. Trong quá trình tổ chức quản lí và đào tạo Trường Hữu Nghị T78 luôn chú ý tới vấn đề tổ chức hoạt động tự học và quản lí hoạt động tự học của lưu học sinh. Nhà trường coi đây là một trong những nội dung công tác quan trọng, nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất và cuối cùng của công tác quản lí là làm cho đối tượng bị quản lí phát huy cao độ tính chủ động, tích cực và sáng tạo; biến quá trình dạy học thành tự học; quá trình giáo dục thành tự giáo dục.
     Từ khóa: Thực trạng; quản lí hoạt động tự học; lưu học sinh Lào.
26. Trương Xuân Cừ. Phát triển đội ngũ tri thức vùng Tây Bắc đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa
     Tóm tắt: Đội ngũ trí thức của các tỉnh vùng Tây Bắc đóng vai trò quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của vùng. Số lượng trí thức tăng nhanh. Tuy vậy, đội ngũ trí thức còn tập trung ở một số tỉnh. Đội ngũ trí thức người dân tộc thiểu số của các tỉnh trong vùng cũng tăng. Một số dân tộc thiểu số ít người đã có người đạt trình độ cao đẳng, đại học. Nhưng tốc độ tăng của đội ngũ trí thức người dân tộc thiểu số còn khá chậm so với mức độ tăng của đội ngũ trí thức nói chung trong vùng. Trí thức các dân tộc thiểu số còn tập trung ở một số dân tộc như Tày, Mường, Nùng, Thái.
     Từ khóa: Trí thức, dân tộc thiểu số, vùng Tây bắc.
27. Lương Trọng Thành. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường chính trị khu vực Bắc Trung bộ
     Tóm tắt: Công tác quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí có ý nghĩa quan trọng đối với việc nâng cao chất lượng đào tạo tại các trường chính trị hiện nay. Bài viết trình bày những căn cứ, yêu cầu chung và quy trình  xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí Trường Chính trị khu vực Bắc Trung bộ. Quy hoạch cán bộ quản lí Trường Chính trị khu vực Bắc Trung Bộ làm căn cứ để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, luân chuyển nhằm chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, đáp ứng yêu cầu công tác cán bộ trong tình hình mới. 
     Từ khóa: Quy hoạch phát triển, cán bộ quản lí, Trường Chính trị Bắc Trung Bộ.

NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC DÂN TỘC:
28. Hà Đức Đà. Vai trò của giáo viên trung học phổ thông người dân tộc thiểu số trong phát triển giáo dục trung học phổ thông ở vùng dân tộc
     Tóm tắt: Đội ngũ giáo viên trung học phổ thông người dân tộc thiểu số có vai trò quan trọng, quyết định sự phát triển nhanh và bền vững giáo dục trung học phổ thông ở vùng dân tộc. Vai trò của họ không chỉ ở thực hiện nhiệm vụ dạy học của một giáo viên trung học phổ thông thông thường mà còn thể hiện ở việc khắc phục những vướng mắc, những cản trở sự phát triển giáo dục trung học phổ thông ở vùng dân tộc thiểu số do những đặc điểm dân tộc và đặc điểm vùng miền tạo ra. Tác giả phân tích đặc điểm của giáo viên trung học phổ thông người dân tộc thiểu số và vai trò của họ đối với giáo dục trung học phổ thông ở vùng dân tộc.
     Từ khóa: Vai trò, giáo viên trung học phổ thông, dân tộc thiểu số, phát triển giáo dục.

NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC NƯỚC NGOÀI:
29. Lê Thị Quỳnh Nga. Phát triển chương trình và nội dung giáo dục phổ thông ở Hàn Quốc
     Tóm tắt: Từ 1955 đến 2009, Hàn Quốc thay đổi 9 lần chương trình giáo dục quốc gia. Quy trình phát triển chương trình giáo dục Hàn Quốc gồm các khâu: Lựa chọn kế hoạch phát triển chương trình; Nghiên cứu và lập kế hoạch phát triển chương trình; Chuẩn bị kế hoạch phát triển chương trình; Thẩm định kế hoạch phát triển chương trình; Phê duyệt và thông báo kế hoạch phát triển chương trình. Việc nghiên cứu kinh nghiệm phát triển chương trình và nội dung giáo dục phổ thông ở Hàn Quốc sẽ góp phần cung cấp nguồn tài liệu tham khảo cho giáo dục Việt Nam trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục nước nhà.
     Từ khóa: Chương trình giáo dục; phát triển chương trình, nội dung giáo dục.