Nghiệm thu đề tài KH&CN “Nghiên cứu dự báo nhu cầu nguồn nhân lực làm cơ sở xây dựng chương trình đào tạo đến năm 2025”

15/01/2021 14:49 GMT+7
Chiều ngày 15/01/2021, tại phòng họp C - Bộ Giáo dục và Đào tạo, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam tổ chức nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ “Nghiên cứu dự báo nhu cầu nguồn nhân lực làm cơ sở xây dựng chương trình đào tạo đến năm 2025”, mã số KHGD/16-20.DT.001. Đề tài thuộc Chương tình khoa học và công nghệ quốc gia giai đoạn 2016-2020.

Mục tiêu nghiên cứu
 
Mục tiêu chung: Dự báo nhu cầu đào tạo nhân lực làm cơ sở định hướng xây dựng chương trình đào tạo đến năm 2025, và đề xuất các giải pháp triển khai.
 
Mục tiêu cụ thể
 
- Xây dựng cơ sở lý luận và bài học kinh nghiệm quốc tế đối với vấn đề đặt ra;
- Xác định được nhu cầu nhân lực tổng thể có trình độ đại học, trong lĩnh vực công nghệ thông tin đến năm 2025;
- Xác định mức độ phù hợp giữa cung và cầu nhân lực trình độ đại học ngành lĩnh vực đại học ngành công nghệ thông tin trên thị trường lao động; chủ ra được khoảng “trống” thiếu hụt giữa cung và cầu nhân lực làm cơ sở cho việc đề xuất chương trình đào tạo;
- Đưa ra các căn cứ khoa học cho cơ quan quản lý các cấp trong việc xây dựng chính sách liên quan đến định hướng phát triển nhân lực trình độ đại học ngành công nghệ thông tin; đồng thời, đưa ra hệ thống các giải pháp về chính sách đảm bảo điều kiện phát triển chương trình đào tạo;
- Tạp dựng một cơ sở dữ liệu về nhân lực ngành công nghệ thông tin, phục vụ cho việc quản lý đào tạo và sử dung nhân lực.
 
Phương pháp nghiên cứu
 
- Phương pháp phân tích tài liệu có sẵn nhằm có tri thức tổng quan về các nghiên cứu đã có, các vấn đề có liên quan cũng như cung cấp các thông tin đầu vào cho việc triển khai các phương pháp nghiên cứu thực tế;
- Phương pháp thống kê dự báo nhằm dự báo nhu cầu nhân lực công nghệ thông tin đến 2025;
- Phương pháp khảo sát thực tế nhằm nhận dạng thực trạng cung-cầu nhân lực công nghệ thông tin trình độ đại học và những vấn đề đặt ra đôi với chương trình đào tạo;
- Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế nhằm tìm ra bài học tốt trong xây dựng và phát triển chương trình đào tạo phù hợp định hướng phát triển nguồn nhân lực;
- Phương pháp chuyên gian nhằm tư bấn, chia sẻ kinh nghiệm, bổ sung, làm rõ các nhận định về nhu cầu đào tạo nhân lực công nghệ thông tin; trao đổi, hoàn thiện, củng cố các đề xuất về phát triển chương trình đào tạo.
 
Kết quả nghiên cứu
 
Về lý luận
 
- Đề tài đề cập một số vấn đề lý luận cơ bản, bao gồm: nguồn nhân lực, thị trường lao động, nhân lực trình độ đại học, nhân lực công nghệ thông tin trình độ đại học.
- Xác định các yếu tổ tác động đến phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin: việc đào tạo nguồn nhân lực; chế độ, chính sách đối với giáo viên, học sinh, sinh viên; yêu cầu công nghiệp hóa – hiện đại hóa tỏng bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0; vai trò của khoa học công nghệ.
- Hệ thống nội dung và tiêu chí phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin;
- Vai trò của dự báo nhu cầu đào tạo trong việc xây dựng chương trình đào tạo;
- Kinh nghiệm quốc tế (Hoa Kỳ, Hàn Quốc) về định hướng phát triển nguồn nhân lực và chính sách đào tạo nhân lực, đặc biệt là ngành công nghệ thông tin đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế;
- Đưa ra các bài học vận dụng cho Việt Nam từ kinh nghiệm quốc tế trên.
 
Về thực tiễn
 
- Đề xuất mô hình và thực hiện dự báo nhu cầu nhân lực phân theo ngành kinh tế thông qua về sự báo nhu cầu lao động và thực trạng nhân lực có trình độ đại học giai đoạn 2012-2018;
- Mô tả thực trạng chất lượng nhân lực công nghệ thông tin được đào tạo và khả năng đáp ứng yêu cầu trên thị trường lao động từ nhiều góc nhìn khác nhau. Cụ thể là từ nguồn cung nhân lực công nghệ thông tin, cầu nhân lực công nghệ thông tin từ góc nhìn của sinh viên, doanh nghiệp, người lao động, mức độ tham gia của doanh nghiệp, mức độ phù hợp chương trình, và yêu cầu đổi mới chương trình đào tạo.
- Rà soát chính sách phát triển nhân lực công nghệ thông tin trình độ đại học và đề xuất định hướng phát triển chương trình đào tạo trình độ đại học lĩnh vực công nghệ thông tin;
- Ngoài ra, đề tài đã xây dựng cơ sở dữ liệu về đào tạo nhân lực công nghệ thông tin trình độ đại học làm cơ sở dự báo và phát triển chương trình đào tạo
 
Khuyến nghị
 
Để củng cố và phát triển các kết quả nghiên cứu, nhằm mục đích hoàn thiện công tác dự báo nhân lực công nghệ thông tin và đối với thành công trình trình đạo tạo công nghệ thông tin đại học, đề tài đề xuất các khuyến nghị đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về công tác dự báo, về cơ sở dữ liệu phục vụ cho dự báo, về đối mới chương trình đào tạo, và về các điều kiện đảm bảo để việc đổi mới chương trình đào tạo có chất lượng.