Tập huấn nâng cao năng lực số và an toàn Internet dành cho giáo viên THCS và THPT tại Trà Vinh

Ngày 10 tháng 5 năm 2024, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam phối hợp với Trung tâm Công nghệ thông tin – truyền thông Vietnet (Vietnet-ICT) và Sở GDĐT Trà Vinh tổ chức hoạt động tập huấn nâng cao năng lực số và an toàn Internet dành cho giáo viên THCS và THPT.

Tham dự buổi tập huấn có ông Đỗ Đức Lân - Phó Trưởng phòng Quản lý Khoa học, Đào tạo và Hợp tác Quốc tế, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Thanh Tuấn – Phó Giám đốc Sở GDĐT Trà Vinh, bà Ngô Minh Trang – Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin – truyền thông Vietnet và đại biểu tham dự tập huấn gồm các chuyên gia của dự án, cùng với sự tham dự của  100 đại biểu là các thầy cô giáo đến từ các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh Trà Vinh và các chuyên viên, cốt cán chuyên môn của các đơn vị Phòng, Sở Giáo dục.

 

Ông Đỗ Đức Lân – Phó Trưởng phòng QLKH, ĐT & HTQT, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam
phát biểu khai mạc tập huấn

Phát biểu khai mạc, ông Đỗ Đức Lân - Phó Trưởng phòng Quản lý khoa học, Đào tạo và Hợp tác quốc tế, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đưa các nội dung về năng lực số, an toàn số vào giảng dạy ở bậc phổ thông. Hoạt động tập huấn nằm trong khuôn khổ dự án triển khai chương trình Tư duy thời đại số, hợp tác ba bên giữa Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam,Tập đoàn Meta và Trung tâm Vietnet-ICT. Bộ tài liệu sử dụng trong đợt tập huấn lần này dựa trên bộ tài liệu gốc We think digital, được các chuyên gia của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, Trung tâm công nghệ thông tin và truyền thông Vietnet thích ứng và biên soạn; nội dung buổi tập huấn cung cấp cho giáo viên các kiến thức về Khung năng lực số, năng lực an toàn số cho học sinh phổ thông ở Việt Nam cùng với các hướng dẫn để triển khai chuỗi bài giảng hướng đến việc nâng cao năng lực số cho học sinh. Bên cạnh những chia sẻ về việc triển khai và nhân rộng hoạt động của dự án tại Trà Vinh, ông Đỗ Đức Lân cũng giới thiệu một số hướng nghiên cứu cùng các dự án liên quan đến năng lực số mà Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đang triển khai và bày tỏ mong muốn sẽ tiếp tục phối hợp với Sở GDĐT Trà Vinh tổ chức nhiều hoạt động trong thời gian tới.

 

Ông Nguyễn Thanh Tuấn – Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Trà Vinh phát biểu chào mừng

Đại diện cho ngành giáo dục tỉnh Trà Vinh, ông Nguyễn Thanh Tuấn – Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo bày tỏ niềm vui và gửi lời cảm ơn tới Lãnh đạo Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cùng ban điều hành dự án vì đã quan tâm, lựa chọn tỉnh Trà Vinh tham gia hoạt động tập huấn giáo viên cốt cán giai đoạn đầu của dự án. Trong bối cảnh ngành giáo dục và đào tạo đang thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, , ông Tuấn khẳng định cần khai thác những mặt tích cực công nghệ, của Internet để nâng cao hiệu quả hoạt động dạy – học, trong đócần xây dựng những chương trình, tài liệu phù hợp, đồng thời tiếp cận rút ra bài học, nâng cao nhận thức từ cả những mặt tiêu cực khi sử dụng công nghệ. Ông cũng nhấn mạnh rằng Sở Giáo dục và đào tạo rất quan tâm đến nội dung bộ tài liệu của dự án và sẽ nghiên cứu để tích hợp chương trình để triển khai giáo dục nâng cao các kỹ năng công dân số, an toàn số cũng như giáo dục văn hoá số cho học sinh trên địa bàn tỉnh Trà Vinh.

 

Ông Đỗ Đức Lân – Phó Trưởng phòng QLKH, ĐT & HTQT giới thiệu một số nội dung về khung năng lực số, năng lực an toàn số cho học sinh phổ thông 

Đề dẫn nội dung tập huấn, ông Đỗ Đức Lân đã có bài trình bày về khung năng lực số, năng lực an toàn số cho học sinh phổ thông. Khung năng lực số cho học sinh Việt Nam được xây dựng trong khuôn khổ nghiên cứu được thực hiện bởi các Vụ bậc học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và chuyên gia của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, thích ứng dựa trên khung năng lực số của UNESCO (2018), Khung năng lực số cho công dân Digicom (2017), cùng với sự đối sánh với năng lực đặc thù môn Tin học, chương trình Giáo dục phổ thông 2018.  Ông Đỗ Đức Lân cũng cho biết trong nghiên cứu về năng lực số của trẻ 15 tuổi khu vực châu Á, Thái Bình Dương (DKAP, 2019) thì có đến 70% trẻ được tự tìm hiểu cách sử dụng Internet, thực hiện các tương tác trên môi trường mạng; trong một nghiên cứu khác về năng lực số của học sinh trung học cơ sở ở 4 tỉnh tại Việt Nam (UNICEF, 2021) thì miền năng lực an toàn số là thấp nhất..Chính vì vậy, trong bối cảnh Internet mang lại rất nhiều lợi ích đồng thời tạo ra sự rủi ro tiềm tàng nên chú trọng nâng cao năng lực an toàn số cho cả học sinh, giáo viên và tất cả người dùng Internet là việc vô cùng thiết yếu.

 

Bà Ngô Minh Trang – Giám đốc Trung tâm công nghệ thông tin – truyền thông Vietnet giới thiệu chương trình Tư duy thời đại số

Giới thiệu về chương trình Tư duy thời đại số, bà Ngô Minh Trang – Giám đốc Trung tâm công nghệ thông tin – truyền thông Vietnet cho biết giáo viên được ban tổ chức cung cấp các nguồn học liệu dành cho giáo viên – học sinh cùng các công cụ hỗ trợ giảng dạy. Bộ tài liệu bao gồm 13 bài học, được xây dựng tương ứng theo 5 học phần: Giới thiệu về thế giới số; Kiến thức nền tảng số; Sức khoẻ số; Tương tác số; Phòng tránh lừa đảo trên Internet. Nhằm hỗ trợ giáo viên làm quen với tài liệu giảng dạy, các chuyên gia của dự án đã giới thiệu và triển khai 3 bài giảng mẫu để cung cấp bổ sung các kiến thức và công cụ, kỹ thuật liên quan. Bà Ngô Minh Trang cũng giới thiệu nguồn học liệu để các thầy cô tham khảo bao gồm các videos tình huống, các khóa học nền tảng miễn phí của dự án.

 

Bà Phạm Thị Hiền (Trung tâm công nghệ thông tin – truyền thông Vietnet) giảng mẫu bài Danh tính số và công dân số (thuộc Học phần 1: Giới thiệu về thế giới số)

Trong bài trình bày về Phòng tránh lừa đảo trên Internet, ông Lê Quang Quân – chuyên gia Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã phân tích những điểm chung của các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến nổi lên trong thời gian gần đây và đưa ra những dấu hiệu cảnh báo để nhận biết những chiêu trò lừa đảo. Ông cũng nhấn mạnh rằng các nhóm đối tượng lừa đảo ngày càng có nhiều cách thức hoạt động tinh vi và việc triển khai giáo dục trong nhà trường cần được chú trọng, tránh việc học sinh chủ quan và mất cảnh giác khi rơi vào những tình huống đó. Trong bối cảnh hiện nay, các phương thức xác thực khi giao tiếp trực tuyến đã không còn an toàn tuyệt đối, ngay cả khi thực hiện các cuộc gọi hình ảnh (video call) bởi các đối tượng có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo để làm giả hình ảnh và giọng nói.

 

Ông Lê Quang Quân (Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam) giảng mẫu bài Mật khẩu (thuộc Học phần 2: Kiến thức nền tảng số) và bài Phòng tránh lừa đảo Tài chính (thuộc Học phần 5: Phòng tránh lừa đảo trên Internet)

Bên cạnh các bài giảng mẫu, học viên tham dự tập huấn cũng đã được tham gia các hoạt động nhằm củng cố các nội dung được chuyên gia chia sẻ và thực hành giảng thử bài Ranh giới và sự tôn trọng, thuộc học phần 4: Tương tác số dựa trên nguồn học liệu được dự án cung cấp. Học viên cũng được hướng dẫn tổ chức xây dựng kế hoạch bài dạy và cách thức triển khai tại nhà trường sau khóa tập huấn, lồng ghép đưa vào kế hoạch giáo dục nhà trường như các giờ hoạt động, trải nghiệm, hướng nghiệp, giờ chào cờ hay một số nội dung trong các môn học.

Các đại biểu tham dự tập huấn

Hoạt động tập huấn đã góp phần giúp các thầy cô giáo được nâng cao kiến thức về an toàn số cũng như tiếp cận các phương pháp giảng dạy phù hợp để chuẩn bị triển khai trên diện rộng tại các trường học ở địa phương.

                                                        Bài và ảnh: Phòng Quản lý Khoa học, Đào tạo và Hợp tác quốc tế