Nghiệm thu đề tài cấp KH&CN cấp Viện “Đặc điểm quan hệ bạn bè của học sinh THCS trong giai đoạn hiện nay”

Mục tiêu của đề tài: Xác định các đặc điểm quan hệ bạn bè của học sinh THCS và đề xuất một số biện pháp tâm lý sư phạm nhằm góp phần phát triển quan hệ bạn bè tốt đẹp ở lứa tuổi này.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

1/ Về lý luận

- Đề tài đã tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực đề tài ở trong và ngoài nước;
- Hệ thống hóa một số khái niệm cơ bản, bao gồm: quan hệ, quan hệ bạn bè, học sinh trung học cơ sở;
- Nêu rõ một số vấn đề lý luận về quan hệ bạn bè của học sinh THCS, bao gồm: đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THCS, những cơ sở tâm lý để tạo nên một số mối quan hệ bạn bè tốt đẹp, và ảnh hưởng của quan hệ bạn bè tới tâm lý cá nhân;
- Đưa ra các yếu tố ảnh hưởng đến mối quan hệ bạn bè của học sinh THCS, bao gồm các yếu tố chủ quan cũng như các yếu tố khách quan.

2/ Về thực tiễn

Từ việc điều tra khảo sát, phân tích mốt số yếu tố ảnh hưởng đến quan hệ bạn bè của học sinh THCS, tác giả đã đưa ra một số nhận định sau:
- Đa số học sinh THCS đều nhận thức được quan hệ bạn bè là một loại tình cảm đạo đức có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của nhân cách con người;
- Thanh thiếu niên có nhu cầu kết bạn cao, đây là nhu cầu tất yếu trong đời sống tình cảm của các em;
- Các em học sinh THCS có những suy nghĩ nghiêm túc về tình bạn. Các em không chỉ mong kết bạn để trao đổi những tâm tư nguyện vọng của mình, mà còn muốn nhờ những mối quan hệ bạn bè để phát triển và hoàn thiện nhân cách;
- Việc lựa chọn mẫu hình bạn thân của học sinh THCS hiện nay cũng có nhiều thay đổi hơn so với giai đoạn trước;
- Nhận thức sâu sắc về vai trò của quan hệ bạn về trong đời sống tình cảm của mình cho nên cá em thiếu niên coi trọng việc nâng cao chất lượng tình bạn hơn là phát triển về số lượng;
- Tính chất các mối quan hệ bạn bè của học sinh THCS hiện nay cũng có nhiều đổi thay;
- Đóng vai trò quan trọng trong đời sống tình cảm của học sinh THCS, tình bạn có ảnh hưởng không nhỏ tới mọi mặt đời sống của các em, đặc biệt về phương diện, tính cách, quan điểm sống và kết quả học tập;
- Tình bạn khác giới là một vấn đề nhạy cảm của lứa tuổi thiếu niên, và các em đều nhận thấy những tác động tiêu cực của tình bạn khác giới, đặc biệt là sự ảnh hưởng tới việc học tập;
- Yếu tố chủ quan đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành phát triển và chấm dức mối quan hệ bạn bè.

3/ Khuyến nghị

Về phía gia đình: Các bậc cha mẹ và các bậc lớn tuổi nên để cho tình cảm của các em được phát triển tự nhiên. Đồng thời nên tôn trọng và tin tưởng con em mình. Các bậc phụ huynh luôn sát sao, quan tâm, động viên con em mình. Cha mẹ nên trở thành những người bạn để các em có thể trao gửi niềm vui, nỗi buồn, tham vấn những điều băn khoăn, vướng mắc trong cuộc sống.

Về phía nhà trường:
- Nhà trường cần xây dựng được bầu không khí lành mạnh tốt đẹp cho các em;
- Cần tăng cường nội dung giáo dục đạo đức cho các em dưới nhiều hình thức;
- Đưa việc giáo dục giới tính nói chung và tâm lý giới tính nói riêng vào giảng dạy chính khóa trong nhà trường phổ thông;
- Phối hợp với các tổ chức đoàn thành niên, thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về tình bạn;
- Cần xây dựng được mối quan hệ bạn bè tốt đẹp, lành mạnh, bền vững rất cần sự kết hợp từ ba phía: gia đình, nhà trường, và xã hội.

Về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo: cần có chiến lượng xây dựng chương trình giáo dục đạo đức đầy đủ và quy mô hơn so với hiện tại, trong đó coi việc giáo dục đạo đức cho người học là một vấn đề quan trọng.